6. മത്സ്യകന്യകയുടെ പാട്ട്

രണ്ടാംക്‌ളാസ്സിലെ പഴയ കേരളപാഠാവലിയിലെ ഒരു കഥ ആരും അത്രപെട്ടെന്ന് മറക്കാനിടയില്ല. ഒരിടത്ത് ആഡംബരപ്രിയനും ധൂര്‍ത്തനും ഭക്തകേസരിയുമായ ഒരു രാജാവുണ്ടായിരുന്നു എന്നുപറഞ്ഞുതന്നെ തുടങ്ങട്ടെ. അദ്ദേഹത്തെ കൗശലക്കാരായ രണ്ട് നെയ്ത്തുകാര്‍ രാജകീയമായി കബളിപ്പിച്ചതാണ് കഥയുടെ പ്രമേയം. രാജാവിന് ആഡംബര വസ്ത്രങ്ങളോട് വലിയ കമ്പമാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ നെയ്ത്തുകാര്‍ ലോകത്തെ ഏറ്റവും സവിശേഷമായ വസ്ത്രം നെയ്തുകൊടുക്കാമെന്ന വാഗ്ദാനവുമായി അദ്ദേഹത്തെ സമീപിച്ചു. ഒരൊറ്റ വ്യവസ്ഥ മാത്രം: ഉന്നതബുദ്ധിയും വിവേകവും ഉള്ളവര്‍ക്ക് മാത്രമേ സ്വര്‍ണ്ണനൂലില്‍ നെയ്‌തെടുക്കുന്ന ആ തിരുവസ്ത്രം കാണാനാവൂ. കേട്ടപ്പോള്‍ ആദ്യം പന്തികേട് തോന്നിയെങ്കിലും വിവരണം കേട്ട് രാജാവ് മോഹവിവശനായി.

എന്തുവന്നാലും ആ വസ്ത്രം തനിക്കുവേണം. വൈകിയില്ല, പിറ്റേന്നുമുതല്‍ പണിതുടങ്ങാന്‍ കല്‍പ്പനയായി. മാത്രമല്ല, ഇക്കാര്യം മാലോകരെല്ലാം അറിയാനായി വിളംബരവും ഏര്‍പ്പാടാക്കി. നെയ്ത്തുകാര്‍ സ്വര്‍ണ്ണനൂലും രാജകീയസമ്മാനങ്ങളും വാങ്ങി കരാറുറപ്പിച്ചു. ദിവസവും പണിശാലയിലെത്തിഎന്തൊക്കെയോ ചെയ്യുന്നതായി അഭിനയിച്ചുവെങ്കിലും രാജകീയ സുഖസൗകര്യങ്ങള്‍ ആസ്വദിച്ച് നടന്നനെയ്ത്തുകാര്‍ പണിയൊന്നുമെടുത്തിരുന്നില്ല. ആരെങ്കിലും പരിശോധിക്കാന്‍ ചെന്നാല്‍ ഇടയ്ക്കിടെ നൂല് വലിക്കുന്നതായും ഇഴചേര്‍ക്കുന്നതായും അഭിനയിക്കും. രാജാവില്‍ ഒരേസമയം സംശയവും അക്ഷമയും കുറുകി. വസ്ത്രം നെയ്യുന്നുണ്ടോ എന്നതു തന്നെയായിരുന്നു മുഖ്യ സംശയം. പണി പൂര്‍ത്തിയാക്കാനായി പലതവണ ആവശ്യപ്പെട്ടിട്ടും കുറേക്കൂടി ബാക്കിയുണ്ടെന്നായിരുന്നു നെയ്ത്തുകാരുടെ സ്ഥിരം മറുപടി.

സഹികെട്ട് ഒരുദിവസം രാജാവും മന്ത്രിമാരും നെയ്ത്തിന്റെ 'പുരോഗതി'വിലയിരുത്താനായി പണിശാലയിലെത്തി. അവിടെ വസ്ത്രമൊന്നും കാണാനായില്ലെങ്കിലും അങ്ങനെ പരസ്യമായി സമ്മതിക്കാന്‍ രാജാവിന് നാണക്കേട് തോന്നി. കൂടെയുണ്ടായിരുന്ന മന്ത്രിമാരും സഭാംഗങ്ങളും 'മോശക്കാരാ'വാന്‍ തയ്യാറായിരുന്നില്ല. ആത്മവഞ്ചന നടത്തികൊണ്ടുതന്നെ നെയ്ത്തുകാരുടെ വാദം അവരും പിന്താങ്ങി. അതോടെ കൂടുതല്‍ ഫണ്ട് അനുവദിപ്പിക്കുന്ന കാര്യത്തിലും നെയ്ത്തുകാര്‍ വിജയംകണ്ടു. ആറാട്ടിന് തലേദിവസം വസ്ത്രം പൂര്‍ത്തിയാക്കിയാക്കണമെന്ന് അന്ത്യശാസനം നല്‍കിയാണ് രാജാവ് തിരിച്ചുപോയത്.

ആറാട്ടിന് തലേദിവസംതന്നെ വസ്ത്രം പൂര്‍ത്തിയായതായി നെയ്ത്തുകാര്‍ അറിയിച്ചു. രാജാവ്‌ പരിവാരസമേതം പണിശാലയിലെത്തി 'വസ്ത്രം'കണ്ട് ഇളിഭ്യരായി. വിശിഷ്ടമായ എന്തോ സാധനം എടുത്തുകൊടുക്കുന്ന രീതിയില്‍ നെയ്ത്തുകാര്‍ അഭിനയിച്ചു. തെല്ലൊന്ന് അമ്പരെന്നെങ്കിലും അമൂല്യനിധി ഏറ്റുവാങ്ങുന്ന ആദരവോടെ രാജാവ് വായുവില്‍നിന്നും ആ 'വസ്ത്രം' ഏറ്റുവാങ്ങി. നെയ്ത്തുകാര്‍ വിട്ടില്ല. അവര്‍ ധൈര്യസമേതം 'വസ്ത്ര'ത്തെ പുകഴ്ത്താന്‍ തുടങ്ങി. ഗതികെട്ട രാജാവിന്റെ മന്ത്രിമാരും പരിവാരവും ഒപ്പംകൂടി. അതോടെ അസാധാരണമായ ഒരു അപേക്ഷ നെയ്ത്തുകാര്‍ രാജാവിന്റെ മുന്നില്‍വെച്ചു. ''പ്രഭോ ഞങ്ങള്‍ ഇത്രയും കഷ്ടപ്പെട്ട് നെയ്ത ഈ വിശിഷ്ടവസ്ത്രം ധരിച്ചുവേണം അങ്ങ് നാളെ ആറാട്ട് ഘോഷയാത്ര നയിക്കാന്‍. അങ്ങയുടെ വസ്ത്രമഹിമ കണ്ട് അയല്‍ രാജാക്കന്‍മാര്‍ അസൂയപ്പെടട്ടെ''.

അക്ഷരാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ഞെട്ടിപ്പോയ രാജാവ് ദയനീയമായി മന്ത്രിമാരുടെ മുഖത്തുനോക്കി. നെയ്ത്തുകാര്‍ പറഞ്ഞതില്‍ കാര്യമുണ്ടെന്നായി അവരും. പിറ്റേന്ന് സമയത്തുതന്നെ ആറാട്ട് തുടങ്ങി. രാജാവ് ആബാലവൃന്ദം ജനവും നോക്കിനില്‍ക്കെ ഈ സവിശേഷവസ്ത്രവും ധരിച്ച് ഉടവാളുമായി ഘോഷയാത്രയ്ക്ക് മുന്നില്‍! പൊന്നുതമ്പുരാനെ തൃക്കണ്‍ പാര്‍ത്ത പ്രജകള്‍ സ്തബദ്ധരായിപ്പോയി. പക്ഷെ ആരുമൊന്നും പറഞ്ഞില്ല. ചിലരാകട്ടെ ചിരിയടക്കാന്‍ പാടുപെട്ടു. മറ്റുചിലര്‍ വസ്ത്രത്തിന്റെ സവിശേഷതകള്‍ വര്‍ണ്ണിച്ച് തങ്ങളുടെ കേമത്തരം മറ്റുള്ളവരെ ബോധ്യപ്പെടുത്തി. കുറേക്കഴിഞ്ഞപ്പോള്‍ കാര്യങ്ങള്‍ കുഴപ്പമില്ലെന്ന് രാജാവിനും തോന്നി. പക്ഷെ ആള്‍ക്കൂട്ടത്തിനിടയില്‍ നിന്ന ഒരു ബാലന് മാത്രം സംഗതിയുടെ ഗൗരവവും 'വസ്ത്ര'ത്തിന്റെ ഗരിമയും പിടികിട്ടിയില്ല. ''അയ്യേ രാജാവിതാ ഉടുതുണിയില്ലാതെ പോകുന്നേ''എന്നവന്‍ വിളിച്ചുകൂവി.

സ്വയംവഞ്ചിച്ചും അന്യരെ കബളിപ്പിച്ചും വിചിത്രമായ ഗ്രഹണശേഷി അവകാശപ്പെട്ടും ഘോഷയാത്രയില്‍ പങ്കെടുത്തവര്‍ ഒന്നടങ്കം അവന്റെ നേരെ തിരിഞ്ഞു.. അന്ന് ആ വിശിഷ്ടജനത്തിന്റെ ഭര്‍ത്സനം ഏറ്റുവാങ്ങി പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്ന ബാലനാണ് എല്ലാ നാസ്തികരുടേയും കുലപിതാവ്. രാജാവിനെ കബളിപ്പിച്ച നെയ്ത്തുകാര്‍ മതപുരോഹിതരുടെ മുന്‍ഗാമികളും. ആദ്യത്തെ വിഡ്ഢിയെ കണ്ടുമുട്ടിയ ആദ്യത്തെ ചതിയനാണ് മതം തുടങ്ങിവെച്ചതെന്ന സത്യം സരളമായി പ്രതിപാദിക്കുന്ന കഥയാണിത്.

നമ്മുടെ ബുദ്ധിക്കും യുക്തിക്കുമപ്പുറം കാര്യങ്ങളില്ലേ? എല്ലാം പരിമിതമായ യുക്തിക്കും ബുദ്ധിക്കും വഴങ്ങണമെന്ന വാദം അഹങ്കാരമല്ലേ? മതവിശ്വാസത്തെ സാധൂകരിക്കാന്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു പഴഞ്ചന്‍ ചോദ്യമാണിത്. ''യുക്തിക്കപ്പുറം കാര്യങ്ങളുണ്ടോ? ഉണ്ടെങ്കില്‍ തന്നെ അത് നിങ്ങള്‍ക്കെങ്ങനെയറിയാം?'' ചിന്തിച്ചുനോക്കുമ്പോള്‍ സാധ്യതയുണ്ട് എന്നാണ് ഉത്തരമെങ്കില്‍ സ്വന്തം യുക്തിയുപയോഗിച്ചാണ് നിങ്ങള്‍ ആ നിഗമനത്തിലെത്തുന്നത്. ആ നിലയ്ക്ക് ആ അനുമാനംപോലും യുക്ത്യാതീതമല്ല.


''ആകട്ടെ അങ്ങനെയൊന്നുണ്ടെന്ന് വെറുതെ സങ്കല്‍പ്പിക്കുക. നിങ്ങള്‍ക്ക് അതെങ്ങനെയറിയാം?''
'യുക്തിക്ക് അതീതമായി കാര്യങ്ങളുണ്ടാകാമെന്നും അതുകൊണ്ട് അത്തരം സാധ്യതകള്‍ കണ്ണുമടച്ച് നിരാകരിക്കരുതെന്നുമാണ് എന്റെ അഭിപ്രായം'
''ശരി, ജീവിതത്തില്‍ ഏതെങ്കിലും കാര്യങ്ങളില്‍ യുക്ത്യാതീതമായ കാര്യങ്ങളെ ആധാരമാക്കി തീരുമാനമെടുക്കുന്നത് സ്വീകാര്യമാണോ?''
'അല്ല'
''പിന്നെന്തുകൊണ്ട് മതവിശ്വാസത്തിന്റെ കാര്യത്തില്‍ അതാവശ്യപ്പെടുന്നു?''
'കാരണം ലളിതം. അതല്ലാതെ പറ്റില്ല. ദൈവം യുക്തിക്ക് അതീതനാണെന്ന് പറഞ്ഞാല്‍ പിന്നെ യുക്തിപരമായി ന്യായീകരിക്കുകയോ തെളിവ് ഹാജരാക്കുകയോ ചെയ്യേണ്ടതില്ലല്ലോ. യുക്ത്യാതീതവാദം ദൈവത്തിന്റെ രക്ഷാമാര്‍ഗ്ഗമാണ്.'

യുക്ത്യാതീതവാദത്തിലൂടെ (beyond the reason argument) ദൈവത്തെ മാത്രമല്ല 'എന്തിനേയും' തെളിവുകളില്ലാതെ രക്ഷപെടുത്താം. യുക്തിസഹമല്ലാത്തവ സാധൂകരിക്കാനായി ആദ്യം യുക്ത്യാതീതമായ കാര്യങ്ങളുണ്ടെന്ന വികലയുക്തി ആദ്യം അവതരിപ്പിക്കുന്നു. തുടര്‍ന്ന് ഈ വികലയുക്തി ദൈവത്തിന് അനുകൂലമാണെന്ന് വാദിക്കുന്നു. അങ്ങനെ ദൈവമുണ്ടെന്ന് സമര്‍ത്ഥിക്കുന്നു! ഇല്ലാത്ത ദൈവത്തെ സാധൂകരിക്കാനായി ഇല്ലാത്ത യുക്ത്യാതീതജ്ജാനം തുണ. ഒരു നുണ രക്ഷിക്കാന്‍ മറ്റൊരു നുണ. ഇനി, ആലോചിച്ചുനോക്കുക, ദൈവംപോലും ഒരു 'മതയുക്തി'യാണ്. യുക്ത്യാതീതമായ കാര്യങ്ങളുണ്ടെങ്കില്‍ അതെങ്ങനെ ദൈവം ഉണ്ടെന്നുള്ളതിന്റെ തെളിവാകും? അത് ദൈവം ഇല്ലെന്നുള്ളതിന്റെ തെളിവായിക്കൂടേ?! ഉണ്ടെന്നോ ഇല്ലെന്നോ സ്ഥിരീകരിക്കാത്ത തികച്ചും അപ്രസക്തമായ തെളിവായിക്കൂടേ?! യുക്തിക്കപ്പുറമുള്ള 'തെളിവു'കളെപ്പറ്റി വിശ്വാസി വാചാലനാകുന്നത് തനിക്കുള്‍പ്പെടെ ആര്‍ക്കുമത് അറിയാനാവില്ലെന്ന് ആശ്വസിച്ചാണ്. മരണശേഷം സ്വര്‍ഗ്ഗം ലഭിക്കുമെന്ന വാഗ്ദാനം പോലെയാണത്. മരണശേഷം തീയതിവെച്ച ഒരു വാഗ്ദാനവും ലംഘിക്കപ്പെടില്ല. എന്തെന്നാല്‍'കരാര്‍ലംഘനം'പരാതിപ്പെടാന്‍ ആരുമെത്തില്ല.

മതവിശ്വാസം ഒരു പടുകൂറ്റന്‍ അവകാശവാദമാണ്. അമാനുഷികവും അത്ഭുതാവഹവുമായ ശേഷിയുണ്ടെങ്കിലേ മത'സത്യ'ങ്ങള്‍ ഗ്രഹിക്കാനാവൂ. എന്നാല്‍, വിനയം കൊണ്ടാവണം, അത്തരം കഴിവുകളെന്തെങ്കിലും ഉള്ളവനാണ് താനെന്ന നേരീയ സൂചനപോലും നിത്യജീവിതത്തില്‍ മതവിശ്വാസി നല്‍കാറില്ല. നിരക്ഷരനായ സാധാരണക്കാരനും ചക്കയും മാങ്ങയും തമ്മില്‍ തിരിച്ചറിയാത്ത മന്ദബുദ്ധിയും അതിതീവ്രമതവിശ്വാസിയാണ്! ബൗദ്ധികശേഷി കുറയുന്നതിനനുസരിച്ച് ദൈവപ്രേത വിശ്വാസങ്ങള്‍ക്ക് കനംകൂടും. പട്ടാപ്പകല്‍ ഒരു കൊമ്പനാന മുന്നില്‍ വന്നുനിന്നാലും ഒന്നും കാണുന്നില്ലെന്ന് പരാതിപ്പെടുന്നവരും വെടിവെച്ചശേഷം വരുന്ന പുകയുടെ കാരണമന്വേഷിക്കുന്നവരും അത്രീന്ദ്രിയം, ബ്രഹ്മജ്ജാനം, നെഗറ്റീവ് എനര്‍ജി, സ്വര്‍ഗ്ഗീയവിരുന്ന് എന്നൊക്കെ കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍ പ്രേതത്തെ കണ്ട നായയെപ്പോലെ ചാടിയേഴുന്നേറ്റ് ബഹളമുണ്ടാക്കുന്നു! ചലച്ചിത്രതാരം ബാലചന്ദ്രമേനോന്‍ പറയുന്നതുപോലെ 'അവര്‍ക്കെല്ലാം മനസ്സിലായി'!

ഇന്ദ്രിയങ്ങളുടെ കണക്കെടുത്താല്‍ മതവാദിക്ക് കുറഞ്ഞത് ഒരെണ്ണമെങ്കിലും കൂടുതലാണ്. ഇന്ദ്രിയതീതമായി സഞ്ചരിച്ചും യുക്തിക്കതീതമായി മനനം ചെയ്തും പ്രപഞ്ചസത്യങ്ങളുടെ കുരുക്കഴിച്ച് കളിക്കുകയാണ് മതവാദികളുടെ ഇഷ്ടവിനോദം.

'ദൈവം'പൊതുവില്‍ രണ്ടുതരം-ദാര്‍ശനികദൈവവും (Philosopher's god) മതദൈവവും(Religious god). ശരാശരി മതവിശ്വാസിയുടെ പ്‌ളക്കാര്‍ഡാണ് മതദൈവം. ഒരു എഡിഷന്‍ മാത്രമുള്ള പുസ്തകം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചില തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പഞ്ചായത്തുകളിലെ മനുഷ്യരുടെ ദൈനംദിനകാര്യങ്ങള്‍ വരെ അതിസൂക്ഷ്മം നിരീക്ഷിച്ച് മരുന്നുകുറിക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു ആകാശപൗരനാണ് ഈ ദൈവം. 99 ശതമാനം വിശ്വാസികളും ഈ പൗരന്റെ പിന്നാലെയാണ്. 'ദാര്‍ശനികദൈവം'കേവലമായ ഒരു ബൗദ്ധികവ്യായാമം മാത്രം(അധരവ്യായാമം എന്ന പദമാണ് കൂടുതല്‍ ഉചിതം). പക്ഷെ മതദൈവത്തെ രക്ഷിക്കാനായി ഈ കാര്‍ഡിറക്കുന്നവര്‍ ധാരാളം. 'മതാതീത ആത്മീയവാദി'കളൊക്കെ ഉയര്‍ത്തിക്കാട്ടുന്ന ഒന്നും ബാധകമല്ലാത്ത, എല്ലാത്തിനും ഉപരിയായ (beyond laws, beyond all)'ശക്തിയും' മറ്റും ഈ വകുപ്പില്‍ പെടും. മതാതീത ആത്മീയത (Irreligious spirituality) സത്യത്തില്‍ 'മതാതീത'മോ 'ആത്മീയ'മോ അല്ല. നൂറ് ശതമാനം മതപരവും ഭൗതികവുമാണത്. എല്ലാ 'മതാതീതആത്മീയവാദി'കളും പരാജയപ്പെട്ട മതദൈവവാദികളാണ്. നിരാശക്കടിപ്പെട്ട മതാതീതആത്മീയവാദി അവസാനം നിഗൂഡതാവാദിയായും പരിണമിക്കുന്നു. Spiritualist is a defeated believer; and a frustrated spiritualist becomes a mystic.

മതദൈവം വിലക്ഷണവും അപ്രതിരോധ്യവുമെന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്ന മിടുക്കരൊക്കെ 'ദാര്‍ശനികദൈവ'ത്തെ പരിചയാക്കും. മതദൈവത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള രക്ഷാശ്രമമായിതിനെ കാണാം. ആംബുലന്‍സില്‍ മയക്കുമരുന്ന് കടത്തുന്നതിന് സമാനമാണിത്. 'ദാര്‍ശനികദൈവം'നൂറ് ശതമാനം മതവിരുദ്ധമാണ്. പക്ഷെ അത്തരത്തിലൊന്ന് ദാര്‍ശനിക തലത്തിലെങ്കിലും സാധുവാണോ എന്നത് വേറെ ചോദ്യമാണ്. ഈ സവിശേഷ ദൈവത്തിന് ഈ പ്രപഞ്ചമോ ഇവിടുത്തെ നിയമങ്ങളോ ബാധകമല്ലെന്നുകൂടി അവകാശപ്പെടുന്നതോടെ കാര്യങ്ങള്‍ എളുപ്പമായി. ഒരു നിര്‍വചനം കൊടുത്താല്‍ ഈ സൂപ്പര്‍ദൈവത്തിന്റെ വെടി അതോടെ തീരും. വാസ്തവത്തില്‍ ഈ സൂപ്പര്‍ദൈവവുമായി നടക്കുന്ന മിക്കവരുടേയും കീശയിലും സ്വമതത്തിന്റെ പഴഞ്ചന്‍ കുട്ടിദൈവമുണ്ടായിരിക്കും. ശുദ്ധമതവിശ്വസികളെക്കാള്‍ ബൗദ്ധിക കാപട്യമുള്ളവരാണ് ഇക്കൂട്ടര്‍. തന്റെ മതദൈവവും വേദപുസ്തകവും അവര്‍ ചര്‍ച്ചകളില്‍ നിന്നും ബോധപൂര്‍വം ഒഴിവാക്കും. 'ദാര്‍ശനികദൈവം' ഉണ്ടെന്നുവന്നാലും ഇല്ലെന്നുവന്നാലും അത് മതദൈവവിരുദ്ധമാണെന്ന സത്യം ഇക്കൂട്ടര്‍ സൗകര്യപൂര്‍വം അവഗണിക്കും.

എന്താണ് യാഥാര്‍ത്ഥ്യം? നമുക്ക് സങ്കല്‍പ്പത്തിലൂടെയും അനുഭവത്തിലൂടെയും നിലവില്‍വരുത്താവുന്ന നിരവധി കാര്യങ്ങളുണ്ട്. നാം സങ്കല്‍പ്പിക്കുന്നത് നിറുത്തിയാലും തുടരുന്നതെന്തോ അതാണ് യാഥാര്‍ത്ഥ്യം(Reality is something that continues to exist even when we cease to believe). ഉദാഹരണമായി നമുക്ക് സങ്കല്‍പ്പത്തിലൂടെ ഒരു അതീതശക്തിയെ നിലവില്‍ വരുത്താനാവും. സങ്കല്‍പ്പം റദ്ദാക്കപ്പെടുമ്പോള്‍ ആ 'ശക്തിയും' ഇല്ലാതാകുന്നു. ദൈവ-പ്രേത-പിശാചാദികള്‍ അത്തരം സങ്കല്‍പ്പങ്ങളാണ്. അവ യാഥാര്‍ത്ഥ്യവിരുദ്ധമെന്ന് സാരം. ദൈവം ഉണ്ടാകണമെങ്കില്‍ ദൈവമുണ്ടെന്ന് ആരെങ്കിലും സദാ സങ്കല്‍പ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കണം. പ്രസ്തുത സങ്കല്‍പ്പത്തെ ആധാരമാക്കി സ്വാനുഭവങ്ങളെ വക്രീകരിക്കുകയും വേണം. വിശ്വാസി സങ്കല്‍പ്പിക്കുന്നത് നിറുത്തുമ്പോള്‍ ദൈവം മരിക്കുന്നു.

മൂര്‍ത്തം (concrete) അമൂര്‍ത്തം (abstract) എന്നൊക്കെ നാം സാധാരണ വ്യവഹാരഭാഷയില്‍ പരാമര്‍ശിക്കാറുണ്ട്. വാസ്തവത്തില്‍ മൂര്‍ത്തതയും അമൂര്‍ത്തതയും ദ്രവ്യജന്യമായ ഗുണവിശേഷങ്ങളാണ്. ദ്രവ്യപ്രപഞ്ചമാണ് രണ്ടിന്റേയും അടിസ്ഥാനം. രണ്ടും പ്രപഞ്ചപരവും അനുഭവവേദ്യവുമാണ്. പ്രപഞ്ചബാഹ്യവും ദ്രവ്യാതീതവുമായ യാതൊന്നും രണ്ടിലുമില്ല. ഗുണത്തിലും തോതിലും മാത്രമാണിവിടെ ഭിന്നതയുള്ളത്. അമൂര്‍ത്തം എന്നാല്‍ ഇന്ദ്രിയാതീതമാണെന്ന് വാദിക്കുന്നവര്‍ ഇന്ദ്രിയം എന്തെന്ന് ഗ്രഹിക്കാത്തവരാണ്. ഇന്ദ്രിയങ്ങളെ പ്രാഥമികം, ദ്വിതീയം എന്നിങ്ങനെ രണ്ടായി തിരിക്കാം. രണ്ടും തത്വത്തില്‍ ഒന്നുതന്നെ. ഇന്ദ്രിയകേന്ദ്രമായ മസ്തിഷ്‌ക്കമാണ് പ്രഥമം. അതായത് മസ്തിഷ്‌ക്കമാണ് പരമേന്ദ്രിയം. പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ ദ്വിതീയമാണ്.

ഒരു പഴം തോട്ടി കൊണ്ട് അടര്‍ത്തിയിടുമ്പോള്‍ തോട്ടി നമ്മുടെ കൈയാവുകയാണ്. കൈയാകട്ടെ പരമേന്ദ്രിയമായ മസ്തിഷ്‌ക്കവും. ഫലത്തില്‍ പഴം അടര്‍ത്തിയെടുക്കുന്നത് മസ്തിഷ്‌ക്കമാണ്. മസ്തിഷ്‌ക്കമില്ലാതെ പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങളില്ല. പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള എല്ലാ അവയവങ്ങളും മസ്തിഷ്‌ക്കത്തിന്റെ മൂര്‍ത്തരൂപങ്ങളാകുന്നു (All organs are the extension and gross manifestations of brain). എല്ലാ അവയവവും മസ്തിഷ്‌ക്കം പരിണമിച്ചുണ്ടായതാകുന്നു. മസ്തിഷ്‌ക്കം നശിക്കുമ്പോള്‍ അവയവങ്ങള്‍ നിലയ്ക്കുന്നു. നേത്രം കാഴ്ചയെ സഹായിക്കുന്നുണ്ട്. എന്നാല്‍ കാഴ്ചയും കേഴ്‌വിയും മസ്തിഷ്‌ക്കപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളാണ്. ഗോളീയവിപഥനം ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള ക്രമക്കേടുകള്‍ ഒഴിവാക്കി ബാഹ്യലോകത്തെ പ്രകാശം ശേഖരിച്ച് തലച്ചോറിലെ പ്രകാശസംവേദിനികളില്‍ എത്തിക്കുന്ന അവയവവ്യവസ്ഥയാണ് നേത്രങ്ങള്‍. നേത്രം കാഴ്ച സൗകര്യപ്പെടുത്തുന്ന മസ്തിഷ്‌ക്കത്തിന്റെ ബാഹ്യരൂപമാകുന്നു. എത്ര മികവുറ്റ നേത്രങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും മസ്തിഷ്‌ക്കം കാഴ്ച നിര്‍മ്മിച്ചില്ലെങ്കില്‍ നാം കാണില്ല. മസ്തിഷ്‌ക്കം പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമെങ്കില്‍ നേത്രം മാറ്റിവെച്ചാലും വിരോധമില്ല. എല്ലാ അനുഭവങ്ങളും മസ്തിഷ്‌ക്കത്തില്‍ നടക്കുന്ന രാസപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളാകുന്നു.

 കല്ല് മൂര്‍ത്തമായ വസ്തുവാകുന്നത് അത് പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ക്ക് വഴങ്ങുന്നതുകൊണ്ടാണ്. കാരണം അതിന് 'ദ്രവ്യപരത' എന്ന ഗുണം കൂടുതലാണ്. നമുക്കത് കണ്ടറിയാം,തൊട്ടറിയാം. സുഗന്ധത്തിന് 'ദ്രവ്യപരത'കുറവാണെങ്കിലും അത് മൂര്‍ത്തമാണ്, കാരണം നമുക്കത് മണത്തറിയാം. പക്ഷെ ഇവിടെ തൊടുന്നതും മണക്കുന്നതും മസ്തിഷ്‌ക്കമാണ്. അസൂയയും പ്രണയവും അമൂര്‍ത്തമാണെന്ന് നാം പറയും. പഞ്ചേന്ദ്രിയശേഷിക്ക് പ്രത്യക്ഷത്തില്‍ അതീതമാണത്. പക്ഷെ പരമാര്‍ത്ഥത്തില്‍ പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങള്‍ തന്നെയാണ് അത് പരമേന്ദ്രിയത്തില്‍ രേഖപ്പെടുത്തുന്നത്. സൗന്ദര്യം അമൂര്‍ത്തമാണെങ്കിലും മൂര്‍ത്തമായ വസ്തുക്കളാണ് അത് സൃഷ്ടിക്കുന്നത്. അമൂര്‍ത്തം എന്നാല്‍ കുറഞ്ഞ ദ്രവ്യപരതയുള്ള എന്നുകണ്ടാല്‍മതി-അതായത് നമുക്ക് പെട്ടെന്നു തിരിച്ചറിയാവുന്ന ദ്രവ്യരൂപമില്ലാത്തവ. പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങളെ കുറഞ്ഞയളവില്‍ ആശ്രയിച്ചാണ് പരമേന്ദ്രിയം അത് രേഖപ്പെടുത്തുന്നത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ അവയുടെ ബാഹ്യതെളിവുകള്‍ നമ്മെ സംബ്ധിച്ചിടത്തോളം പരോക്ഷ(indirect)മായിരിക്കും. അമൂര്‍ത്തമെന്നാല്‍ പ്രപഞ്ചബാഹ്യവും ദ്രവ്യാതീതവും തെളിവ് ഹാജരാക്കാന്‍ ബാധ്യതയില്ലാത്ത എന്തോ ആണെന്ന് ചിലരെങ്കിലും തെറ്റിദ്ധരിച്ചിട്ടുണ്ട്.  
അസൂയയും പ്രണയവും തെളിയക്കപ്പെടുന്നത് അതിനടിപ്പെടുന്ന വ്യക്തിയുടെ വാക്കും പ്രവര്‍ത്തിയും ആധാരമാക്കിയാണ്. അസൂയക്കാരനാണ് അസൂയയുടെ തെളിവ്; കാമുകനാണ് പ്രണയത്തിന്റെ തെളിവ്. ഭക്തന്‍ ഭക്തിയുടേയും ഭക്തി ഭക്തന്റേയും തെളിവാകുന്നു. വിശ്വാസവും അവിശ്വാസവും അഭിനയിക്കാനാവും. പക്ഷെ ശരിയായ പരീക്ഷണങ്ങള്‍ അതിജീവിക്കാന്‍ അത്തരം വ്യാജനിലപാടുകള്‍ക്കാവില്ല. പ്രണയവും ഭക്തിയുമൊക്കെ വളരെ കൃത്യമായി അളക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. യാതൊരു പരിശീലനവുമില്ലാതെ സദാ നാമത് ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. എല്ലാം അളക്കാന്‍ സ്‌കെയിലും ത്രാസും വേണമെന്ന ശാഠ്യം യുക്തിഹീനമാണ്.'വിവാഹശേഷം നിങ്ങള്‍ക്കെന്നോട് പണ്ടത്തെപ്പോലെ സ്‌നേഹമില്ലെ'ന്ന് പരാതിപ്പെടുന്ന ഭാര്യ വിവാഹദിവസമുതല്‍ സ്‌നേഹത്തിന്റെ പരിണാമവും പരിമാണവും അതിസൂക്ഷ്മമായി അളക്കുകയായിരുന്നുവെന്ന് വ്യക്തം.

പ്രപഞ്ചം ഒരു കിനാവല്ല, അതൊരു യാഥാര്‍ത്ഥ്യമാണ്. പ്രപഞ്ചം ഒന്നായാലും പലതായാലും പ്രപഞ്ചബാഹ്യം എന്നൊന്നില്ല. പ്രപഞ്ചം അകത്തേക്കും പുറത്തേക്കും പ്രപഞ്ചത്തിലേക്ക് തുറന്നിരിക്കുന്നു. അതിന് അകവും പറുവുമില്ല. പ്രപഞ്ചബാഹ്യം, പ്രപഞ്ചാതീതം എന്നൊക്കെയുള്ള ഭാവനാവ്യായാമങ്ങള്‍ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ അസ്തിത്വം നമ്മില്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്ന വ്യാജപ്രതീതികളാണ്. പ്രപഞ്ചാതീതം എന്ന കല്‍പ്പനപോലും പ്രപഞ്ചത്തെ ആധാരമാക്കിയുള്ളതാണ്. ദ്രവ്യപ്രപഞ്ചവും അത് സൃഷ്ടിക്കുന്ന ബോധപ്രപഞ്ചവും വാസ്തവത്തില്‍ ഈ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ തെളിവ് മാത്രമാണ്. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ തെളിവ് പ്രപഞ്ചം തന്നെ. എല്ലാത്തരം ബൗദ്ധികവ്യായാമങ്ങളും ഈ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ തെളിവാകുന്നു. തീതുപ്പുന്ന ചൈനീസ് വ്യാളിയെ കിനാവ് കാണുന്നയാള്‍ തെളിയിക്കുന്നത് അയാളുണ്ടെന്നും അയാളുടെ മസ്തിഷ്‌ക്കത്തില്‍ അതനുസരിച്ചുള്ള ഒരു വ്യാജവിവരം(false data) രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെന്നുമാണ്. അതല്ലാതെ തീതുപ്പുന്ന വ്യാളി യാഥാര്‍ത്ഥ്യമാണന്നല്ല. അയാള്‍ കൈവിട്ടാല്‍ പിന്നെ ആ വ്യാളി ഒരുനിമിഷം ജീവിക്കില്ല.

അമൂര്‍ത്തം, മൂര്‍ത്തം എന്നീ വ്യാവഹാരിക സംജ്ഞകള്‍ പരാമര്‍ശിക്കപ്പെട്ടുകഴിഞ്ഞു. ഇനിയുള്ളത് അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവ്(abstract evidence), മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് (concrete evidence)എന്നിവയുടെ നിര്‍വചനമാണ്. ഈ സങ്കേതങ്ങള്‍ താത്വികമായി തന്നെ വിശകലനം ചെയ്യപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്. തെളിവും(evidence)കല്‍പ്പനയും(fancy) വ്യത്യസ്തമാണ്. അമൂര്‍ത്തമായ കല്‍പ്പനയും(abstract fancy) അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവും (abstract evidence)സമാനമല്ല. 'അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവ്' യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ മൂര്‍ത്തമായ ഭാവനയാണ്(concrete fancy). ഏതൊന്നും 'അമൂര്‍ത്ത തെളിവാ'യി സ്വീകരിക്കപ്പെടണമെങ്കില്‍ ആയത് നിര്‍ബന്ധമായും മൂര്‍ത്തമായി സാധൂകരിക്കപ്പെടണം. അല്ലാത്തിടത്തോളം അത് കേവലം അമൂര്‍ത്ത കല്‍പ്പന മാത്രം. ഒരുദാഹരണം നോക്കാം:ശില്പിയുടെ മസ്തിഷ്‌ക്കത്തില്‍ ശില്‍പ്പമുണ്ട്. ഇത് അമൂര്‍ത്ത കല്‍പ്പനയാണ്. ശില്പി അത് മണലും സിമന്റും കുഴച്ച് ഒരു ശില്‍പ്പമാക്കുമ്പോള്‍ അത് അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവായി(abstract evidence)എന്ന് സോപാധികമായി അവകാശപ്പെടാം. സിമന്റ് ശില്‍പ്പം ഒരു മൂര്‍ത്തമായ തെളിവല്ലേ? തീര്‍ച്ചയായും അത് മൂര്‍ത്തമായ തെളിവില്‍ പെട്ടതാണ്. പക്ഷെ എന്തിന്റെ? സിമിന്റ് പ്രതിമ സിമന്റിന്റേയും മണലിന്റേയും മൂര്‍ത്തമായ തെളിവാകുന്നു. അതേസമയം അത് ശില്‍പ്പിയുടെ മസ്തിഷ്‌ക്കത്തിലെ അമൂര്‍ത്തഭാവനയുടെ അമൂര്‍ത്ത തെളിവായി അവതരിപ്പിക്കാം. പക്ഷെ അങ്ങനെ അംഗീകരിക്കപ്പെടണമെങ്കില്‍ അതിന് മൂര്‍ത്തീകരണം(materialization)ആവശ്യമാണ്.

'മത്സ്യകന്യക'യുടെ സിമന്റ് ശില്‍പ്പം പരിഗണിക്കുക. 'മത്സ്യകന്യക'എന്ന അമൂര്‍ത്ത ഭാവനയുടെ അമൂര്‍ത്ത തെളിവായി ആ ശില്‍പ്പം ഒരാള്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്നു എന്നിരിക്കട്ടെ. ആയത് അംഗീകരിക്കപ്പെടണമെങ്കില്‍ മുമ്പു സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ അത് മൂര്‍ത്തമായി സാധൂകരിക്കപ്പെടണം. എന്താണതിന്റെ മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ്? തീര്‍ച്ചയായും അതൊരു അസ്സല്‍'മത്സ്യകന്യക'യായിരിക്കും. എന്നാല്‍ അങ്ങനെയൊന്നില്ല. അതിനാല്‍ 'മത്സ്യകന്യക'യുടെ അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് കേവലം അമൂര്‍ത്തമായ ഭാവനയായി പരിമിതപ്പെടുന്നു. 'മത്സ്യകന്യക' എന്ന ശില്‍പ്പം കേവലം മൂര്‍ത്ത ഭാവനയാണ്. മൂര്‍ത്തമാണെങ്കിലും 'മത്സ്യകന്യക'യുടെ മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് അതല്ലല്ലോ.ആയതിനാല്‍ 'മത്സ്യകന്യക'യ്ക്ക് മൂര്‍ത്തമോ അമൂര്‍ത്തമോ ആയ തെളിവില്ല. ഇവിടെ മത്സ്യകന്യകയ്ക്ക് പകരം ഒരു കുതിരയുടെ ശില്‍പ്പമാണെങ്കിലോ? കുതിരയെ സംബന്ധിച്ച അമൂര്‍ത്തഭാവനയില്‍ പ്രേചോദിതതനായി ഒരാള്‍ കുതിരയുടെ ഒരു ശില്‍പ്പം നിര്‍മ്മിക്കുന്നുവെന്നിരിക്കട്ടെ. ആ ശില്‍പ്പം കുതിരയുടെ അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവായി സോപാധികമായി അവതരിപ്പിക്കാം; ഒപ്പം നിര്‍മ്മാണവസ്തുവിന്റെ മൂര്‍ത്തമായ തെളിവുമാണത്. കുതിരയുടെ മൂര്‍ത്തമായ തെളിവ് ജീവനുള്ള ഒരു കുതിര തന്നെയാണ്. യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ അങ്ങനെയൊന്നുണ്ട്. അതിനാല്‍ കുതിരയ്ക്ക് മൂര്‍ത്തവും അമൂര്‍ത്തവുമായ തെളിവുകളുണ്ട്. 'മത്സ്യകന്യക'യ്ക്കതില്ല, ദൈവത്തിനുമില്ല. അവ കേവലം അമൂര്‍ത്ത ഭാവനകള്‍ (abstract fancy)മാത്രമാണ്.

തോന്നലുകള്‍ തെളിവുകളല്ല;തെളിവിലേക്കുള്ള സൂചകങ്ങളായേക്കാമെങ്കിലും. ഭൂമി പരന്നതാണെന്ന തോന്നലും സൂര്യന്‍ ഉദിക്കുന്നുവെന്ന തോന്നലും വസ്തുനിഷ്ഠ യാഥാര്‍ത്ഥ്യങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല.  പ്രപഞ്ചാതീതമായവ പ്രാപഞ്ചികമായവയുടെ(നമ്മുടെ ബോധമുള്‍പ്പടെ)തെളിവാകില്ല. പ്രപഞ്ചാതീതവും ദ്രവ്യാതീതവുമായ ഒന്നിനെ കുറിച്ചുള്ള ചര്‍ച്ചപോലും ആദ്യഘട്ടത്തില്‍ റദ്ദാക്കപ്പെടും. കാരണം ആ ചര്‍ച്ചപോലും പ്രപഞ്ചപരമാണ്. പ്രപഞ്ചാതീതദൈവം ആരുടേയും ദൈവമല്ല. കാരണം അത് പ്രപഞ്ചാതീതമാണല്ലോ! കഴുത്തറുക്കുന്നതും കൈവെട്ടുന്നതും ആ ദൈവത്തിന് ഇഷ്ടമാകുമെന്ന ചിന്ത വികലമാണ്. ഒന്നുകില്‍ ദൈവത്തെ പ്രാപഞ്ചികമാക്കണം അല്ലെങ്കില്‍ പ്രപഞ്ചാതീതം. ആദ്യത്തെ സാഹചര്യത്തില്‍ തീര്‍ച്ചയായും അതിന് മൂര്‍ത്തമോ അമൂര്‍ത്തമോ ആയ തെളിവില്ല. രണ്ടാമത്തെ സാഹചര്യത്തില്‍ അത് ചര്‍ച്ചചെയ്യാനാവാത്ത വിധം അപ്രസ്‌കതവുമാണ്. ദ്രവ്യാതീതവും പ്രപഞ്ചാതീതവുമായ തെളിവ് 'അമൂര്‍ത്തമായ തെളിവ'ല്ല-അത് കേവലം തെളിവില്ലായ്മയാണ്. നമ്മുടെ പ്രപഞ്ചത്തില്‍ അങ്ങിനെയൊന്നിന് യാതൊരു പ്രസക്തിയുമില്ല. അത് ശരിയല്ലെന്ന് മാത്രമല്ല, തെറ്റുപോലുമല്ല. നിങ്ങള്‍ മത്സ്യകന്യകയുടെ പാട്ട് ശ്രദ്ധിച്ചിട്ടുണ്ടോ? ക്ഷമിക്കണം ശബ്ദരഹിതമാണത്,നിങ്ങള്‍ക്കത് ശ്രവിക്കാന്‍ നേത്രങ്ങളുമില്ല!


പ്രപഞ്ചത്തിന് ഏകകാരണമില്ല. അങ്ങനെയൊന്ന് സങ്കല്‍പ്പിക്കാന്‍ കൂടി അസാധ്യമാണ്. എല്ലാം മറ്റൊന്നിന്റെ കാരണമാണ്. പ്രപഞ്ചം കാര്യകാരണങ്ങളുടെ സംഘനൃത്തമാകുന്നു. 'ഏകകാരണം'പ്രപഞ്ചവിരുദ്ധമാണ്. പ്രപഞ്ചവിരുദ്ധമായ ഒന്ന് പ്രപഞ്ചകാരണമാകില്ല. ദൈവമില്ലെന്നും ഉണ്ടെന്നും വാദിക്കാനാവുന്നത് ദൈവം ഇല്ലാത്തതുകൊണ്ടാണ്. ദൈവമുണ്ടെങ്കില്‍ ദൈവമില്ലെന്ന് വാദിക്കാനാവില്ല. എന്നാല്‍ ദൈവമില്ലെങ്കിലും ഉണ്ടെന്ന് അവകാശപ്പെടാം. കാരണം ദൈവം ഇല്ല എന്നാര്‍ക്കും തെളിയിക്കാനാവില്ല. ഇല്ലാത്തത് 'ഇല്ലെ'ന്ന് തെളിയിക്കുക അസാധ്യമാണ്. ദൈവം മാത്രമല്ല പ്രേതവും പിശാചും 'KLറ&*' യോ 'വ&ജെN'യുമൊന്നും ഇല്ലെന്ന് തെളിയിക്കാന്‍ ആര്‍ക്കുമാവില്ല. അതൊക്കെ ദൈവംപോലെ അജ്ഞേയമായ മനോജന്യസങ്കല്‍പ്പങ്ങളാകുന്നു. ദൈവസങ്കല്‍പ്പം പേറുന്ന മസ്തിഷ്‌ക്കം നശിച്ചാല്‍ ദൈവം നശിക്കും. ഘോരഭക്തന് തലയ്ക്ക പ്രഹരമേല്‍ക്കുമ്പോള്‍ അവന്റെ ഭക്തി മരിക്കുന്നത് അതുകൊണ്ടാണ്. മതം അര്‍ത്ഥമറിയാതെ ആലപിക്കുന്ന ഒരു സംഘഗാനമാകുന്നു. മതമുള്ളതാണ് ദൈവം ഇല്ലാത്തതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ തെളിവ്. മതമുണ്ടെങ്കില്‍ ദൈവമില്ല; ദൈവമുണ്ടെങ്കില്‍ മതമില്ല, മതമുണ്ട്, അതുകൊണ്ടുതന്നെ ദൈവമില്ല.***